2 devletin 1 milleti'nin dili aynı ancak sözcükleri farklı!!!

Gazete olarak haber ve yorumlarımızın yanısıra bildiğiniz üzere tarih konularını da önceliyoruz.

   Bizler bunu gönüllü olarak yapıyoruz.

    Bizim, anayasamızda da yazdığı gibi “Atatürk Milliyetçisi” bir  duruşumuz, “Turancılık” gibi Türk Dünyasına ilgimiz var. Bu duruşumuz  hiç değişmedi ve aklımızın erdiği kadar da bu alanda emek vermeye devam ediyoruz.

    “2 devlet 1 millet” olarak andığımız Türkiye-Azerbaycan’ın ortak  Dil, Edebiyat, Tarih, Kültür, Sanat… gibi birçok değerini tanıma ve tanıtmayı gündemimize aldık.  Bu konularda da hemşehrilerimizi de bilgilendirmeyi görev biliyorum. Bu konuyu mayası tutana kadar anlatacağız.

Aynı milletin evlatları olarak,  Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi ”Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.”

    Biz, yerel gazete olarak bu konuyu gündemimize aldık. Görülüyor ki, Türk Milletini sadece coğrafi sınırlarla bölmemişler, Latin, Kiril, Fars ya da Arap... alfabesinden daha öte bir sorunla karşı karşıyayız.

   Aynı kelimelerin/sözcüklerin anlamlarını değiştirerek, içleri boşaltılmış ya da  unuttururmuş!

  Azerbaycan dilinde de  yabancı kökenden-kelimeler var ancak Anadolu Türkçesi sözcüklerinde orijinal halini korumuş.   Türkiye Türkçesi’nde ise  bir çok kelime bozulmuş-unutulmuş veya anlamı değişmiş şekilde duruyor. Bakıyorsun, aynı sözcükler farklı anlamlar taşıyor.

  Azerbaycan ve Türkiye  Türkçesinin temeli Eski Oğuz Türkçesine dayanmaktadır.  TDK türkçeleşmiş kelimelerdeki kök meselesini çözmelidir. Kelimelerinde insanlar gibi evrildiği bir dönemde türkçeleşen kelimelerin köklerine şuradan gelmiş, buradan gelmiş gibi ırkçı söylemleri kaldırıp, TR yapmalıdır.

    Azerbaycan 1922 yılında latin harfleriyle resmi olarak tanışmaya başlarken, Türkiye’de 1928 yılında harf devrimi ile latin alfabesine geçerek dost ve kardeş ülke Azerbaycan’la dil’de birlik yoluna gidilmiştir.  Ancak, şunu bilelim ki, yüzyıllardan beri hep aynı dili kullanıyoruz. Milletimizin dili hiç değişmemiştir, Türkiye'de de, Azerbaycan'da da...Harf devrimi olmuştur ancak dil devrimi olmamıştır.

    Diğer Türk devletler Sovyetlerin etkisiyle Kiril alfabesini kullanmıştır.

     Bugün, Azerbaycan Türkçesi'nde, Anadolu Türkçesinin yüzlerce sözcüğünü bulmak mümkündür.  İşte bu sözcükler/kelimeler 100 yıl önce emperyalizme karşı verdiğimiz milli mücadele ruhunu oluşturan, o milli ruhu ortaya çıkaran  kodlanmış-sihirli sözcükler. Bu Azerbaycan Türkçesinde orijinal anlamı ve haliyle duruyor. Bizde sıkıntı var.

      Milli mücadele ruhunu oluşturan dili canlı tutmamız, özüne tekrar döndürmemiz gerekiyor. Bunun içinde Azerbaycan Türkçesi’ne, kültürüne, tarihine ihtiyacımız var!

      Bu alanda Azerbaycan Büyükelçiliği’ne bağlı Azerbaycan Kültür Merkezi ve bu merkezin başkanı Samir Abbasov  etkili programlar yapıyor. 

     Ancak konunun ülkemizin her yanına kendi imkanlarımızla yayılmasını sağlamamız gerekiyor. MEB liselerde Azerbaycan Türkçesini seçmeli ders olarak vermeli… Gazeteler/TV ler  konuyu gündemlerine alması gerekiyor. Ulusal Kanal Azerbaycan’la ilgili hafta da 1 saat sanırım tanıtım programı yapıyor, diğer kanallarda gündemine alabilmeli. Televizyonlarda   Azerbaycan Türkçesiyle ilgili filimlerin oynatılması teşvik edilmeli, edebiyat alanındaki  ortak  yazarlar, şairler ve çalışmaları biraz daha öne çıkarılmalı, köklü bir müzik kültürüne sahip olan Azerbaycan’ın halk oyunlarından tutunda,  sokak oyunlarına kadar ne kadar ortak kültür varsa  kamuoyuna sunulmalıdır.  Bu konu da ilgili bakanlıklar işbirliği içerisinde kesinlikle olmalıdır.

   Ortak Dil en başta gelen konudur. Ben özellikle Anadolu Türkçesi ile Azerbaycan Türkçesi arasındaki ilişkiyi, ortak kullanılan kelimeleri ve bunların anlamlarının nasıl yol ve yön aldığıyla ilgileniyorum.

    Ve bugün 1 Mayıs -Hepimiz Emekçiyiz, Hepimiz İşçiyiz... 

1 Mayıs İşçi ve Emekçi Bayramı kutlu olsun...

 01.05.2025

Saygılarımla

Bayram Türkmez