|
||
Gölbaşılılar hangi cephelerde savaştı? Kaç şehit verdi! | ||
Bayram Türkmez Haberi | ||
![]() |
||
Bugün Gölbaşı’nın mahallesi olan; Oyaca, Bala kayıtlarında da geçen-Bezirhane, Karagedik, Selametli, Topaklı, Yavrucak, Çayırlı, Tulumtaş Velihimmetli, Hacı Muratlı, Boyalık, İkizce, Ahiboz, Çakal (Oğulbey), Çokviran, Çerkezhöyük (Gökçehöyük), Emirler, Hacılar, Ballıkpınar, Yağlıpınar, Hallaçlı, Taşpınar, Soğulcak, Runkuş (Dikilitaş), Boyalık, Gölbek, Ahiboz, Koparan ..o dönemler Haymana’ya bağlı idi.
1.BÖLÜMDEN DEVAM
Haymana/Gölbaşı Bölgesinde en fazla şehit Birinci Dünya Savaşı %71 ile birinci sırada, Balkan Savaşları %17 ile ikinci sırada ve İstiklal Savaşı %11 ile üçüncü sırada gelmektedir. Bilinmeyen Savaş ve Tarblusgarp Savaşı ise % 1 ‘lik bir dilimi oluşturmaktadır.
Birinci Dünya Savaşı’nda şehit olan 476 kişinin %60’ı 288 kişi ile 1915 yılında, %26’sı 122 kişi ile 1916 yılında, %9’u 41 kişi ile 1917 yılında, %3’ü 15 kişi ile 1918 yılında şehit olmuştur. Bir kişi 1914 yılında şehit olmuş olup, 9 şehidin ölüm zamanlan tespit edilememiştir.
Araştırmamızın temel kaynağını Haymana Nüfus Müdürlüğünde bulunan Veiayita Mahsus Vukuat Defterleri oluşturmaktadır. Bu defterlerde mevcut bulunan Şehitlerimizin kayıtlan orijinaline sadık kalınarak tercüme edilmiş ve MSB’nca hazırlanarak neşredilmiş olunan Şehitlerimiz kitabındaki kayıtlarla karşılaştırılıp eksikler tamamlanarak toplu olarak sunulmuştur. (Halit Bilici)
Sakarya Savaşın yapıldığı tüm yerler o zamanlar Haymana sınırları içerisindeydi. Şu an Büyük bir ilçe olan Polatlı ilçesi ve onun sınırları içerisinde bulunan Sakarya nehri de Haymana İlçesi sınırları içerisindeydi. Polatlı Haymana’ya bağlı bir kasaba idi. Savaşın cepheleri olan ve Düşmanın ayak bastığı yerler, Güzelcekale, Yenice, ŞerefliGökgöz, Katrancı, Çeltikli, Yamak, Eskikışla, Gedikli, Bahçecik, Ataköy, Yaprakbayırı, Mangaldağı, Mollaresul Tepeleri, Demirözü, Tamburoğlu kalesi, Türbetepe, Sırçasaray, Kokar (Yeşilöz), Ilıcaözüdere Vadisi, İnler Katrancı (Yunan Ordusunun Karargahıydı) Haymana Çaldağ ve Çaldağın bitişiğindeki Ardıç tepeleri, Ahırlıkuyu, Boşnakkesikkavak, Esenköy, Soğulca ,Gedik, Evci, Söğüttepe, Tabaklı, Evliyafakı, Kavak, Ördekgölü, Şehali, Sivri, Duatepe, Basrikale Tepe, Kartaltepe ve iğciler Boğazı tüm bu yerler Haymana kazası sınırları içindeydi. Bu köylerimiz ve bunların batısındaki köylerimiz düşman işgali altındaydı. Tabiki cephenin batısındaki illerimizde. Sakarya Meydan Muharebesi Tamamıyla Haymana sınırları içerinde yapılmasına rağmen 1925 yılında ilçe olan Polatlı’da Duatepe’ye Şehitlik anıtı yapılmıştır.
En fazla şehit veren köy/mahallelerimizin isimleri de belli. Yaşları, İsimleri, Köyleri, Evli/Bekar oluşları...gibi tüm bilgiler kamu ve özel kaynaklara dayandırılarak veriliyor.
Haymana'ya bağlı iken Gölbaşı'nın şu anda mahallesi olan yerleşim alanları arasında tüm cephelerde en fazla şehit veren Mahalleler sırasıyla; Oyaca, Topaklı, Karagedik, Çayırlı, Boyalık, Ahiboz, Velihimmetli, Emirler, Halaçlı... diyerek devam ediyor ve her mahalleden mutlaka en az 2-3 şehit var... O zaman ki nüfus oranını düşününce çok önemli bir sayıdır.
Araştırma zaman olarak, Balkan savaşlarından(l912) Milli Mücadele’ nin kazanılmasına kadar(1922) olan süreyi kapsamaktadır. Ancak bazı tahlil ve değerlendirmelerde bu zaman diliminin öncesine ve sonrasına atıflar da yapılmıştır.
Araştırmamız mekan olarak, Haymana ilçesi ve ilçeye bağlı bulunan yerleşim birimlerini kapsamaktadır. Vefiyata Mahsus Vukuat Defterlerinin düzenlendiği dönemde coğrafi olarak, Mogan Gölü’nü içine alan , Kulu’dan Bala’ya, Polatlı’dan Sivrihisar’a uzanan geniş toprakları ve 264 köye sahip olan Haymana 6, Ankara iline bağlı olup günümüzde Merkezinde beş mahalle, 7 belediye ve 75 köye sahiptir. (Halit Bilici)
Şimdi Gölbaşı’nın birer mahallesi oldu. Dolayısıyla Haymana ve Gölbaşı gibi Bala’da kardeş ilçeler olarak ortak bir tarihe sahiptir…
Not: Bala’nın kaynaklarıyla birlikte tarihi bilgilerine ulaştığımızda , bugün Gölbaşı’na bağlanan köy/mahallelerinin de savaştıkları cepheleri derleyeceğiz. Daha önce Bala'ya da bağlı olan Ancak daha sonra Gölbaşı ilçesine bağlanan Bezirhane,(Haymana kayıtlarında da geçiyor) Altınçanak, Emirler, Holos (Günbaşı), Karaali, Bursal (Yaylabağ), Zirva (Bağiçi), Çemşid Çiftliği (Çimşit), Mahmadlı ve Mahmatlıbahçe köyleri....ve diğer bağlanan köyler var. Bu köylerle ilgili bir çalışmayı araştırıyoruz.
Selam ve saygılarımla Bayram Türkmez
YARARLANILAN KAYNAKLAR:
2- Tarih İçinde Haymana – Halil İbrahim Uçak -1986
|
||
|
||
Etiketler: |
|
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.