Çerkes Sürgünü anıtı Gölbaşı’nda açıldı

Çerkeslerin Çarlık Rusya tarafından sürgüne gönderilmesinin ardından 152 yıl geçmesine rağmen, acı ilk gündü ki gibi yerini koruyor.

152 yıllık acının simgesi olarak çoğunluğunu Çerkeslerin oluşturduğu Hacı Muratlı mahallesinde “Çerkes Sürgün Anıtı” açıldı. Anıt açılışına Gölbaşı Kaymakamı Şahin Aslan, Gölbaşı Belediye Başkanı Fatih Duruay, AK Parti Gölbaşı İlçe Başkanı Osman Karaaslan, MHP Gölbaşı İlçe Başkanı Mahmut Aksoy, CHP Gölbaşı İlçe Başkanı Nuriye Atabey, Kafkas Dernekleri Federasyon Başkanı Yaşar Aslankaya, Gölbaşı Kafkas Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Gencer, meclis üyeleri, STK temsilcileri ve Çerkesler katıldı.

Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Gölbaşı Kafkas Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Gencer bir konuşma gerçekleştirdi. Gencer konuşmasında 21 Mayıs tarihinin kendileri için önemli olduğunu ifade ederek; “21 Mayıs biz Kafkasyalı Çerkesler için önemli bir tarihtir. Çünkü bu tarihte 100 yılı aşkın bir süredir süren Kafkas Rus savaşları sona erdiğinde biz Diasporada ki Çerkeslerin acı ve hüzün dolu yılların başlangıcı olmuştur. 21 Mayıs 1864 de savaşın kaybedilmesi ile bir gecede Rusya’nın yayınladığı bildirgelerle topraklarımızdan terk etmek zorunda bırakıldık. Sürgünde bir tohum misali dünyanın her yerine saçıldık ve saçıldığımız her yerde yeniden filizlendik. Gittiğimiz her yerde dostlarımız ellerimizden tuttu” diyerek anıtı yapmakta katkısı olan Gölbaşı Belediyesi’ne teşekkür etti.

Kafkas Dernekleri Federasyon Başkanı Yaşar Aslankaya “Çerkes Sürgün Anıtı”nın açılışta yaptığı konuşmasında şunları belirtti; “ 21 Mayıs 1864 Çerkes Soykırımı denilince sadece Çerkeslerin yaşadığı bir olumsuzluk olarak algılanmamalı. 21 Mayıs 1864 belki de insanlığın yok edildiği, eşi benzeri olmayan tüm insanlığın içini acıtan bir simgedir. Bilindiği gibi 101 yıl aralıksız devam eden savaşı ne yazık ki bir takım emperyal güçlerin kendi çıkarları doğrultusunda savaşı kaybettiler. Çok kısa bir sürüde 1.5 milyon insanı sürgüne tabi tuttular. O günkü ilkel koşullarla kapasitesi dışında insanları yükleyerek, Osmanlı topraklarına sürgün ettiler. Yolda açlıktan, sefaletten, kapasitesi fazla yüklü gemilerin üzerinden atılarak 500 bin insanımızı kaybettik. Sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nun ihtiyacına binaen çeşitli güvenlik gerekçeleri ile çeşitli haklara iskân edildiler. Samsun’dan Ürdün’e, Düzce’den Yalova, Ege Bölgesi ve Doğu’dan Batı’dan gelecek riskleri apsürd etmek için bir iskan politikası ile yerleştirildiler. Biz Çerkes toplumu olarak yaşadığımız trajediden sonra dil travmaları yaşadık” diyerek böyle bir acının bir daha yaşanmamasını temenni etti.

1864 sadece bir sürgün değil katliamdır diyen Gölbaşı Belediye Başkanı Fatih Duruay; “Bir ulusun, bir devletin yok edilmesi için vesile edilen bir katliamdır. Geçmişimizi unutturmamak, çekilen eziyetleri bugünkü halimize şükretmemizi bilmek adına, geçişle hesaplaşmaktır. Kendini çağdaş olarak gören ama katliam yapanlara en büyük cevabı yaşantılarımızla onlara hatırlatarak vermeliyiz” dedi.

Hacı Muratlı Mahallesi’nde anıt açılışı esnasında çocuklar ellerinde “Karadeniz en çok Çerkeslere Kara”, “21 Mayıs 1864 Çerkes Soykırımı ve Büyük Sürgün Unutturmadık Unutturmayacağız, “Kafkasya Halkları Kardeştir”, “İntikam değil, adalet istiyoruz 21 Mayıs” gibi çeşitli dövizler taşıdı.

Gölbaşı Kafkas Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Gencer, Gölbaşı Belediye Başkanı Fatih Duruay’a hizmetlerinden dolayı kalpak ve bıçak hediye etti.

Kuran Tilavetinin okunmasının ardından anıt açılışı gerçekleştirildi.

Çerkes sürgünü nedir?

1763-1864 yıllarındaki Rus-Kafkas savaşları, tarihin en kanlı savaşlarından biri olarak kayıtlara geçti. 101 yıl süren savaşlarda 500 binden fazla Kafkasyalı hayatını kaybederken, savaş sonunda yüz binlerce Çerkes ana vatanını terk etmek zorunda kaldı.

21 Mayıs 1864’de Soçi yakınlarında Kbaada Vadisi'ndeki savaş Çarlık Rusyasının galibiyetiyle sonuçlanırken, Çerkesler için de "sonun başlangıcı" oldu.

Çarlık Rusyasının nüfus politikası çerçevesinde yaklaşık 1,5 milyon Çerkes,Tuapse, Soçi ve Sohum gibi liman kentlerine toplanarak başta Varna, Samsun, Sinop ve Trabzon olmak üzere Osmanlı topraklarına sürüldü. Ancak sürgün sırasındaki yol şartları, salgın hastalıklar, açlık gibi nedenlerden dolayı, resmi olmayan rakamlara göre 400 bin ila 500 bin arasında Çerkes hayatını kaybetti. Ağırlıklı olarak Anadolu ve Rumeli topraklarına sürülen Çerkesler, daha sonra Suriye ve Ürdün gibi bölgelere göç etti.  www.golhaberbaskent.com.tr