Moved Permanently

GÖLBAŞI’LILAR HANGİ  CEPHELERDE ŞEHİT VERDİ…

1.Bölüm

   Milli Mücadele döneminde; Sakarya Savaşının yapıldığı tüm yerler o zamanlar Haymana sınırları içerisindeydi. Polatlı’da haymana ilçesi sınırlarında olup, o dönem  bugünkü Gölbaşı'nın mahalleleri de Haymana sınırları içerisindeydi...

  GÖLBAŞININ DURUMU ; 1923 yılında (Virancık) Örencik Köyüne bağlı Gölhanı adını taşıyan bir mahalle iken, Oğulbeyi Köyündeki Bucak Müdürlüğü ve Jandarma Karakolu  bu mahalleye taşınınca Gölbaşı Nahiyesi olacaktır. Bu nahiye 1936 yılında ilçe olan Çankaya’ya bağlanacaktır. 1965 yılında Gölbaşı Belediyesi kurulacaktır. 1983 yılındaysa artık ilçe olacaktır. 1991 yılındaysa  Büyükşehir  Belediyesi  sınırlarında  bir ilçe  olacaktır.

    Ancak,  Bugün Gölbaşı’na bağlı olan birçok köy/mahalle de  Bala ve Haymana’ya bağlı idi.  Bu yazımızda bu köy ve kasabaları anlatıp, Bala’nın olduğu gibi Haymana tarihinin Gölbaşı’nın da tarihi olduğunu göreceğiz…

, “Tarih İçinde Haymana- Halil İbrahim Uçak tarafından kaleme alınan kitapta çok önemli dir.

Onlarca  kaynaktan yararlanılarak yazılan;  “Balkan Savaşlarından, Milli Mücadelenin Sonuna Kadar Haymana Kazasından Şehid olanlar üzerine bir araştırma…” Yüksek Lisans Tezi…Hazırlayan Halit Bilici, Danışman Prof. Dr. Köstüklü Konya-2004- Bu özet yazımızı temel olarak aldığımız kaynak budur.

     Bu iki çalışma da çok önemli ve çok büyük katkılar sunulmuştur.  Bu çalışmaları sunanlara, emeği geçenlere şükranlarımı sunuyorum…

   Bu kaynakların yanı sıra yine Haymana Kaymakamlığı Yazı İşleri Eski Müdürü Sami Ümüt’ün görüşlerinden de yararlanacağız.

     219 sayfadan oluşan  Balkan Savaşlarından, Milli Mücadelenin Sonuna Kadar Haymana Kazasından Şehid olanlar üzerine  yapılan  araştırmanın internet ortamında indirip okuyabilirsiniz.  Burada bizler bu araştırma kitabını tarayıp size özetini sunmaya çalışacağız…

  Bugün Gölbaşı’nın mahallesi olan;  Oyaca, (Bala kayıtlarında da geçen- Bezirhane, Karagedik, Selametli, Topaklı, Yavrucak, Çayırlı, Tulumtaş, Velihimmetli, Hacı Muratlı, Boyalık, İkizce, Ahiboz, Çakal (Oğulbey), Çokviran, Çerkezhöyük (Gökçehöyük),  Emirler,  Kötek,  Hacılar, Ballıkpınar, Yağlıpınar, Hallaçlı,  Taşpınar,  Soğulcak, Runkuş (Dikilitaş),  Boyalık, Gölbek, Kötek, Ahiboz, Koparan  ..o dönemler Haymana’ya bağlı idi.

  1911 yılında Trablusgarp devamında 1912 Balkan savaşları,  1915 Çanakkale Savaşı, (1914-1918)  1. Dünya Savaşı,  1919 yılında ise Milli mücadele ile verilen kurtuluş savaşının bitimi olan 1922 yılına kadar devam etmiş, 1923 yılında Lozan Anlaşmasıyla son bulmuştur…

   İşte Gölbaşılılarda hikayelerini gururla anlatıp, yaşatabileceği bu yedi düvele karşı verilen istiklal mücadelesinde yerini aldı.  Bakın hangi cephelerde savaştılar, hangi cephelerde şehitler verdiler…

Bugün kü Libya’nın olduğu bölge olan Trablusgarp’ta,  Arabistan’da,   Irak’ta, Kafkas Cephesi’nde, Gazze Cephesi’nde, Romanya, Galiçya’da, Kudüs’te,  Kuttu’lamere harbinde, Filistin Cephesi’nde,  Bağdat’ta, Yemen’de…  şehitlerimiz vardır.

ÇANAKKALE SAVAŞINDA Haymanalılar/Gölbaşılılar hangi cephelerde savaşıp, şehit oldular: Haymana Veiayata Mahsus Vukuat Defterleri kayıtları ile birlikte birçok kamu ve özel kaynaklardan ortaya çıkarılmıştır. Buna göre; 

  Anafartalar’da, Kaniı derede, Ağa dere’de,  Karayorgi Deresi ‘nde, Akdeniz Vapurunda Kereviz Deresi’nde,  Ala bayrak Muharebesi, Kireç Tepe’de, Kmnm Sırt ında,  ARIbumu’nda, Kirte’de,Asma dere Muharebesi’nde,  Koca Derede, Azman Deresi’nde, Merkez Tepe’sinde, Bahri Sefid Boğazı’nda, Meydan Harbi’nde, Bomba Tepesi’nde,  Mut kova Berrinde, Dede gaziler Tepesi’nde, Settü’l- bahir’de,  Dil manda’da, Sığın Dere’de, Domuz dere’de, Soğanlı Dere’de, Düztepe’de, Süngü bayırında, Gaziler Tepesi’nde, Taşlı Tepe’de, Hisarlık  Tepe’de, Tekirdağ Muharebesi’nde, Kanlı SırttaYassı Tepe’ de şehitlerimiz vardır.

Ve yine aynı kaynaklardan şehitlerin isim isim, evli/bekar, yaşları ve  köy köy yazıldığı  cepheler ve gazi düştüğü hastanelerde Gölbaşılıların birçok şehidi var.  Bunlar;  12. Alay Sahra’da topçu,  6. Tabya’da, Sakarya Muharebesi, Mütehhil Muharebesi,  Ahlat Muharebesi’nde, Kapter Hamiliye Cephesi, (Şark) Kafkas Cephesi,  Sarıkamış Muharebesi,  Nizip civarında Eşkıya taarruzunda,  Pozantı Hastanesi’nde, Meydan harbi Çapukçur Boğaz Muharebesinde,  Hozman-ı Garp sırtlarında, Erzurum Cephesi’nde,   Atatepe’de meydan harbinde (Eskişehir),  Hicaz Fırkasına mensup Medine hastanesi’nde… Dedegaziler tepesinde,  Çaldağı taarruzu esnasında,  Dumlupınar Muharebesi Atatepede Meydan Harblnde Toyçayırı Garp Çaltepe Garp Büyük Çalış Harbi Garp lnönü Muharebesi , Tekke Köy Sırtlarında  şehitlerimiz vardır.

    DEVAMI 2. BÖLÜMDE...

Şimdi Gölbaşı’nın birer mahallesi oldu.  Dolayısıyla Haymana ve Gölbaşı gibi Bala’da kardeş ilçeler olarak ortak bir tarihe sahiptir…

  Bala’nın kaynaklarıyla birlikte tarihi bilgilerine ulaştığımızda , bugün Gölbaşı’na bağlanan köy/mahallelerinin de savaştıkları cepleri derleyeceğiz.

SELAM VE SAYGILARIMLA

Bayram Türkmez

YARARLANILAN KAYNAKLAR:

1- Balkan Savaşlarından, Milli Mücadelenin Sonuna Kadar Haymana Kazasından Şehid olanlar üzerine bir araştırma… Yüksek Lisans Tezi…Hazırlayan Halit Bilici, Danışman Prof. Dr. Köstüklü Konya-2004 (Onlarca kaynak araştırılarak hazırlanmıştır. Bu yazıların derlendiği kaynaktır...)

2- Tarih İçinde Haymana – Halil İbrahim Uçak -1986

3- Sami Ümüt – Haymana Kaymakamlık Yazı İşleri Eski Müdürü